Yumurta,  yumurtalıkta follikül içinde olgunlaşır. Bir yumurtanın olgunlaşması için yaklaşık 100 gün geçer. Ovulasyon veya yumurtlama  yumurtalıktan her ay menstruasyon döneminin ortasında (yaklaşık 14. Gün)  bir yumurtanın salınmasıdır. 

Düzenli olan bu yumöurtlamalar kadınları osteoporoz, kalp hastalığı ve meme kanserinden korur. Yumurtlama olunca progesteron salgılanır. Aşırı stres, açlık ve diğer ağır hastalıklarda yumurtlama olmaz.  Bu nedenle yumurtlama kadının sağlığı hakkında bilgi verir.  Sağlıklı yumurtlama için kadının beslenme, psikoloji ve sosyal olarak sağlıklı olması gerekir. 

Çok az yemek yiyen, aşırı stresteki kadınlarda ve aşırı egzersiz yapan kadınlarda yumurtlama olmayabilir. Aşrı kilo verenlerde de yumurtlama bozulur. Ağır hastalık, yoğun bakıma yatma, kalp krizi gibi hastalıklarda FSH ve LH hormonları azalır ve yumurtlama durur. Maroton koşucuları yeteri kadar gıda almaz ise bunlarda da ovyulasyon bozulur. Yeterli gıda alanlarda bozulma olmaz. 

Ovulasyon bozukluğu iki şekilde olur. 1) Kısa luteal faz olması: yumurta salınır ancak yumurta salınımı ile adet kanaması arasında geçen zaman kısadır.  2) yumurtalama olmaması (anovulasyon): yumurta salınımı olmaz ve progesteron düzeyleri  siklus boyunca düşüktür. Bu nedenle her ay adet olan bir kadında her ay yumurtlama oluyor anlamı çıkmaz. 

Yumurtlama olmayan (Anovulasyon) kadınlarda adet düzensizliği olsa da bazen adetler düzenli olabilir. Luteal faz süresi  vücut ısısı ile saptandığında 10 günden kısa ise  çok kısadır. İdrarda LH ölçerek ovulasyon değerlendirilirse  ve luteal faz 12 günden kısa ise çok kısadır. Yumurtlama olmadan önce kanda LH yükselir, ovulasyon olur ve sonra vücut ısısı artar. Kızlar ilk adet görmeye başlayınca adetleri çoğunlukla kısa luteal fazlı olur. Onların adetlerinin tam anlamayla düzgün olması için  8 yıl geçer.

Bu sürede beyin  ovulasyon yapmayı öğrenir.  Kızların yaşı 20-25 olunca yaklaşık % 95’inin adetleri ovulasyonludur, yani yumurtalama vardır. Ancak stres v e beslenmeye bağlı olarak bazı sikluslar kısa luteal fazlı olabilir. Ovulasyıon bozuklukları menapoza girmeden önce de sık olur. Ovulasyon sonrası korpus luteumdan salgılanan progesteron hipotalamustaki ısı merkezine uyararak vücut ısısını artırır. 

Sabak kalkınca ilk defa vücut ısısı ölçülür. Bu ölçüm adet kanaması oluncaya kadar  her gün yazılır v e sonra toplamıp gün sayısına bölünür. Bu ortalama ısıyı verir. Vücut ısısının  ortalamanının üzerinde  ve sürekli olduğu gün sayısı luteal faz süresini verir. Progestron hormonunun kemikteki, osteoblast hücrelerinde reseptörleri vardır ve  kemik yapımını uyarır. 

Adetleri düzenli olan ancak ovulasyonu olmayan kadaınlarda progesteron olmayacağı için kemik erimesi oluşur. Bunlarda 14-28. Günler arasında siklik progesteron verilirse kemik dansitesi artar. Östrojenin görevi hüclerin büyümesi , proliferasyonu iken progesteronun görevi proliferasyonu azaltmak ve olgunlaşmayı ve farklılaşmayı sağlamaktır. Östrojen ve progesteron beraber çalışır, birbirini tamamlar ve birbirini dengeler.  Östrojen cilde sürülerek (transdermal) verilirse  karaciğere gitmeyeceği için  pıhtılaşmayı artırmaz. 

O n edenle biyoidentikal östrojen jel veya krem halinde kullanılmalıdır. Kadınların sikluslarının yaklaşık %10-20’si anovulatuvar (yumurtlama olmadan)  v e yaklaşık üçte biri kısa luteal fazlıdır. Ovulasyon bozukluklarının çoğunda  östrojen  normal  ancak progesteron düşük olur. Siklus bozuklukları devam ettikçe düşük progesteron nedeniyle kemikte kayıp artar.